Menu
Zamek w Niedzicy
Jeden z najbardziej rozpoznawalnych zamków w Małopolsce majestatycznie wznosił się przez wieki nad brzegiem Dunajca. Choć dziś odwiedzając Zamek w Niedzicy nie zobaczymy u jego stóp płynącej rzeki, a wielkie Jezioro Czorsztyńskie, miejsce to i tak wygląda bajkowo. Rokrocznie w okolice Niedzicy i Czorsztynu przybywa ogrom turystów chcących podziwiać dwie mocarne twierdze rozlokowane po dwóch stronach jeziora.
Jeden z najbardziej rozpoznawalnych zamków w Małopolsce majestatycznie wznosił się przez wieki nad brzegiem Dunajca. Choć dziś odwiedzając Zamek w Niedzicy nie zobaczymy u jego stóp płynącej rzeki, a wielkie Jezioro Czorsztyńskie, miejsce to i tak wygląda bajkowo. Rokrocznie w okolice Niedzicy i Czorsztynu przybywa ogrom turystów chcących podziwiać dwie mocarne twierdze rozlokowane po dwóch stronach jeziora.
Zamek w Niedzicy choć współcześnie wpisał się w mapę najpiękniejszych, znajdujących się na ziemiach polskich zamków w czasach swojej świetności przebywał w rękach Węgrów i chronił polsko – węgierską granicę. Ten węgierski niegdyś zamek i pobliska polska warownia w Czorsztynie na pierwszy rzut oka mogły wówczas przypominać typowe „orle gniazda”, dbające o bezpieczeństwo na skraju państwa. Zamek w Niedzicy zyskał nazwę „Dunajec”, wynikającą z miejsca wzniesienia twierdzy na wzgórzu, u którego stóp przepływała majestatyczna, wartka rzeka – Dunajec. Pomimo swoich burzliwych losów XIV w. niedzicka twierdza dotrwała do naszych czasów i otwiera swoje podwoje dla odwiedzających. Jeśli planujecie wypoczynek na południu Polski, wybór okolic Niedzicy przysporzy Wam licznych atrakcji.
Dojazd i parking
Dojazd do Niedzicy nie jest trudny. Będziecie musieli poruszać się od strony Krościenka nad Dunajcem w kierunku Krośnicy. Tam na skrzyżowaniu skręcacie w lewo w stronę Hałuszowej., a następnie przez Sromowce Wyżne docieracie do Niedzicy. Decydując się na wycieczkę na Zamek w Niedzicy większość z Was zastanawia się, gdzie zostawić swój samochód. Macie kilka możliwości:
- Parking przy plaży Zamajerz – Osiedle Zamek 39 w Niedzicy,
- Parking Zamkowy – Osiedle Zamek 1 w Niedzicy
- Parking pod zapora Jeziora Czorsztyńskiego – Ul. Widokowa 2 w Niedzicy.
Alternatywną opcją dla osób mających ochotę odwiedzić zarówno Zamek w Niedzicy jak i w Czorsztynie jest pozostawienie samochodu na parkingu pod drugim zamkiem (ul. Zamkowa w Czorsztynie) i rejs statkiem lub gondolami po jeziorze na przeciwległy brzeg.
Koszt zwiedzania niedzickiego zamku na ten rok to 19 zł. Cały dochód za bilety przekazywany jest na utrzymanie twierdzy.
Zamek „Dunajec” w Niedzicy
Wniesiony w XIV w. na granicy polsko – węgierskiej Zamek w Niedzicy zachował się do naszych czasów prawie w całości. Na jego kształt wpłynęły liczne przebudowy i rozbudowy dzięki którym w węgierskiej twierdzy wyróżniamy tzw. zamek górny, zamek średni i zamek dolny.
• Zamek górny
Najwyższa część zamku zbudowana jest z kamienia wapiennego i charakteryzuje ją wysoka kwadratowa wieża. Dzięki niej wiemy, że jest to najstarsza część twierdzy, czyli zamek górny. Na zamku górnym zobaczycie także kaplice, pomieszczenia mieszkalne (salę myśliwską, izbę żupną i izbę straży) i dziedziniec zamkowy z głęboka 90 m studnią. Z dwóch punktów widokowych na zamku podziwiać można śliczną panoramę na okolice z Pieninami, zamkiem w Czorsztynie, zaporą na jeziorze i Tatrami.
• Zamek średni
Poniżej zamku górnego znajdowało się więzienie. W części zamku średniego czeka na was pomieszczenie z celą, w którym miał być podobno więziony sam Janosik. Zobaczycie w nim dyby, miejsce z otworem w murze, do którego miał być przykuty zbójnik oraz izbę tortur z rekwizytami wykorzystywanymi podczas nagrywania scen filmowych w „Janosiku”. W komnatach zamku średniego macie okazje zapoznać się z historią zamku oraz z wyglądem siedzib szlacheckich. Dla turystów przygotowano w nich także plany rozbudowy zamku, herby rodów zarządzających twierdzą czy makietę zamczyska sprzed lat, gdy u podnóża Zamku w Niedzicy płynął Dunajec a nie było jeszcze Jeziora czorsztyńskiego.
• Zamek dolny
Część Zamku w Niedzicy, zwana dolnym zamkiem nie jest niestety udostępniona dla turystów. Mieszczą się tu pokoje gościnne w których można wykupić sobie nocleg. Dolny zamek powstał na gotyckim przedzamczu i został otynkowany. W tej części niedzickiej twierdzy zobaczycie 3 baszty i basteje – narożną, kapliczną i bramną. Mury obwodowe zamku wieńczy renesansowa attyka.
• Wozownia
Dla turystów odwiedzających zamek, w cenę biletu wliczona jest także możliwość obejrzenia zabytkowych pojazdów konnych, sań i akcesoriów podróżnych zgromadzonych w ulokowanej przy zamku wozowni.
Trochę historii zamku
O Zamku „Dunajec” w Niedzicy pisało się już w XIV w. w dokumencie z 1325 r. iż jest on własnością rodu Jana i Rykolfa panów na Brzozowicy. Byli oni wnukami comesa spiskiego Rudygera z Tyrolu, który za nadaniem króla Węgier Andrzeja II w roku 1209 lokował Niedzice. W rękach przedstawicieli rodu Rudygera niedzicka twierdza pozostawała do 1470 r. Następnie węgierska twierdza stała się własnością comesa spiskiego Zapolya Emeryka.
Węgierska strażnica na granicy z polską z rąk Zapolyich trafiła na 60 lat w ręce Łaskich, najpierw Hieronima, a następnie jego syna Olbrachta. Olbracht Łaski zastawił jednak, a następnie sprzedał Zamek „Dunajec” w Niedzicy Jerzemu Horvathowi, który starannie go przebudował na renesansową rezydencję.
W XIX w. zamkiem władali Salamonowie. W ich rękach niedzicka twierdza przebywała od 1858 r. Po zakończeniu I Wojny Światowej dawny węgierski zamek trafił na terytorium Polski, choć w rękach Horvathów pozostawał do 1945. W dobrach Zamku w Niedzicy najdłużej w Europie (do 1931 r.) propagowano szczątkowe formy pańszczyzny. Po 1948 r. na zamku przeprowadzono częściowa odbudowę i prace restauracyjne. Dzięki pracy Stowarzyszenia historyków Sztuki udostępniono dla turystów zamkowe muzeum.
Legendy niedzickiego zamku
• Legenda o księżniczce Brunhildzie i księciu Bogusławie
Dawno temu Zamek w Niedzicy mieli zamieszkiwać młodzi małżonkowie – księżniczka Brunhilda i książę Bogusław. Pomimo łączącego ich wielkiego uczucia zakochani często się kłócili. Zmęczeni ich awanturami mieszkańcy zamku zaproponowali im przeprowadzkę do górnego zamku. Któregoś dnia, podczas jednej z awantur księżniczka Brunhilda miała w nerwach roztrzaskać ulubioną wazę małżonka, a wściekły książę Bogusław zbyt mocno odepchnąć ukochaną, w wyniku czego Brunhilda wypadła przez okno z wieży wpadając do głębokiej zamkowej studni.
Zdjęty wyrzutami sumienia Bogusław błąkał się po Zamku w Niedzicy powtarzając dniami i nocami „Przebacz mi Brunhildo”. Któregoś dnia książę usłyszał dobiegający ze studni głos Brunhildy – “Przebaczam Ci Bogusławie łysy”. Uradowany przebaczeniem książę Bogusław zaczął zastanawiać się, dlaczego przy słowach przebaczenia padł przydomek „łysy”, skoro cieszył się on bujną czupryną. Tajemnica rozwikłała się o poranku, gdy książę Bogusław zobaczył swoje odbicie bez włosów.
Ponoć od tej pory, jeżeli jakiś mężczyzna wymówi przy studni imię swojej wybranki, a jednocześnie ma coś na sumieniu, następnego dnia obudzi się łysy.
• Legenda o dębie przy zamku
W XVI w. okolica Zamku w Niedzicy przeszła w ręce Horvathów. Ich srogie rządy i wysokie podatki doprowadziły do głodu w okolicy i więzienia licznych górali. Pewnego razu do młodego Jana Horvatha podeszła tasująca karty Cyganka. Niechętny do wysłuchani a wróżby Jan ostatecznie zgodził się na przepowiednie. Cyganka przepowiedziała mu, iż zguba rodu Horvathów jest bliska, rzucając przy tym w ziemie żołądź. Powiedziała młodemu Janowi, iż dopóki będzie chronił rosnące drzewo jego rodzina będzie istnieć. Oburzony przepowiednią z groźbą Horvath kazał pojmać i powiesić Cygankę, tej jednak udało się uciec. Nikt nie traktował jej wróżby poważnie do czasu, aż w miejscu posadzenia żołędzia nie zaczęła rozwijać się łodyżka. Od tej pory Horvathowie zaczęli strzec swojego rodowego drzewa. Kilka wieków później przepowiednia spełniła się – dąb usechł, a ród Horvathów wymarł…
• Legenda o skarbie Inków
Krążąca w Niedzicy legenda mówi, iż w XVIII w. w okolicy i na zamku mieszkali Inkowie – potomkowie Tupaca Amaru II oraz część arystokracji uciekająca przez hiszpańskimi prześladowaniami. Inkascy zbiegowie mieli wiec na terenie zamku w Niedzicy skryć skarby na sfinansowanie powstania przeciw władcom Hiszpanii.
Ciekawostki!
Zamek w Niedzicy niejednokrotnie był tłem historii dziejących się na szklanym ekranie. W murach niedzickiej twierdzy nakręcono sceny do seriali „Janosik” i „Wakacje z duchami”. Na zamku „Dunajec” kręcono także zdjęcia do „Zemsty” A. Fredry. Ten piękny zamek jest również miejscem akcji książki przygodowej pt. “Ciotka, licho i niedzickie zamczycho”.
Podsumowując naszą wizytę na Zamku w Niedzicy możemy śmiało stwierdzić, że jest to piękne miejsce z potencjałem. Z murów niedzickiej twierdzy podziwiać możecie wspaniałą panoramę na Pieniny, Tatry i jezioro Czorsztyńskie. W murach zamku zapoznacie z historią zamku, jego danym wyglądem, poznacie stosunki polsko – węgierskie na przestrzeni wieków oraz z fantastyczne legendy. Krótko mówiąc jest tu co zobaczyć i o czym posłuchać!
Więcej informacji znajdziecie pod adresem: Zamek w Niedzicy
- Atrakcje, Zabytki, Zamki
- 22 września, 2019
- aw-foto
- Brak komentarzy