Menu
Dwór w Dołędze
Podlegający pod Muzeum Okręgowe w Tarnowie, Dwór w Dołędze, to przykład prawdziwego „polskiego dworu”. Zarówno pod względem mających w nim miejsce wydarzeń historycznych, bywających w nim gości jak i z powodu samej konstrukcji budynku. Jeśli ciekawi jesteście, jakie wydarzenia związane są z dołęskim dworem i jak wyglądało jego wnętrze w XIX w. wybierzcie się do tutejszego muzeum.
Jeżeli decydujecie się na odwiedzenie Dworu w Dołędze, powinniście być miło zaskoczeni tym, że na terenie dworskiego parku czekać na Was będzie oprócz samego dworu kilka innych obiektów do obejrzenia. Dla gości przygotowano także wystawy w chacie i spichlerzu, sąsiadującymi z dworem. Dlatego nie czekajcie długo i wyruszcie z nami do Dołęgi!
Dojazd i parking
Dołęga to niewielka wieś leżąca w gminie Szczurowa. Dojazd do niej nie jest trudny, gdyż jadąc do niej od strony Szczurowej, jak i Tarnowa, spotkacie po drodze kierunkowskazy do dworu. My jechaliśmy od strony Szczurowej, więc za Szczurową przy szkole w Borzęcinie Dolnym skręciliśmy w lewo, a stąd prosto za drogą dotarliśmy do Dworu w Dołędze.
Parking przewidziany dla odwiedzających dwór znajduje się kilkadziesiąt metrów wcześniej od Dworu w Dołędze, po lewej stronie. Znajdują się przy nim także toalety i miejsca na piknik.
Architektura dworu
Dwór w Dołędze to obiekt, posiadający wszystkie cechy dawnego „dworu polskiego”, jakie powstawały w XVIII i XIX w. na terenie naszej Ojczyzny. Takowy dwór wznoszony był z drewna modrzewiowego, które następnie zarówno wewnątrz jak i zewnątrz pokrywano białym tynkiem. Dach natomiast kryto gontem. Dołęski dwór wzniesiono na planie podkowy, dzięki czemu powstało jakby wewnętrzne podwórko, prowadzące obecnie do wnętrza muzeum. Natomiast od strony bramy głównej oczy odwiedzających Dwór w Dołędze cieszy piękny ganek wsparty na dwóch filarach. Wzniesiony w 1848 r. dwór otacza piękny park leśny z wiekowymi dębami, lipami, brzozami i klonami.
Wydarzenia historyczne związane z dworem
Jak wspominaliśmy, Dwór w Dołędze wzniesiono w połowie XIX w. (1848 r.). Ta szlachecka siedziba była świadkiem rabacji chłopskiej z 1846 r. w której zginął właściciel dworu – Teofil Pikuziński. W jej ścianach stacjonowały także oddziały powstańców styczniowych.
W XVIII i XIX w. do dworu zjeżdżała się liczna elita krakowska m. in. Adam Asnyk, Lucjan Rydel, Stanisław Wyspiański i inni. W czasie okupacji niemieckiej na terenie dworu działał ruch oporu. W niewielkiej Dołędze przebywał dr Józef Retinger – „szara eminencja” gen Władysława Sikorskiego, odpowiadający za przeprowadzenie akcji „Most II” i „Most III”, czyli wywiezienia z kraju części rakiet V-2.
Po zakończeniu wojny właścicielką dworu została Jadwiga z Wolskich Tumidajska. Jednak już w latach 70. XX w. za sprawą właścicielki rozpoczęto starania, aby w Dworze w Dołędze utworzyć Muzeum. Dwór oddano dla zwiedzających w 1981 r.
Wnętrze Dworu w Dołędze
Dwór w Dołędze pod swoim dachem mieści 5 pomieszczeń zaaranżowanych elementami wyposażenia z połowy XIX w. Oryginalne umeblowanie wnętrz nawiązuje stylami do secesji, biedermeier i eklektyzmu. Po zakupieniu biletów, zostaliśmy skierowani do salonu, w którym rozpoczyna się oglądanie wystaw.
• Salon
Wyposażenie salonu nawiązuje stylem do okresu stylu biedermeier i secesji. Mieliśmy okazje zobaczyć w nim zielony, rozkładany stolik do gry w karty (lata 30. XX w.), mahoniowy stolik do robótek ręcznych (tzw. niciak), etażerkę ze zdjęciem Jadwigi Tumidajskiej czy serwantkę z eksponatami z powstania styczniowego.
Na ścianach w owalnych ramach wiszą dwa portrety – pierwszych właścicieli Dworu w Dołędze oraz olejny obraz „Ksiądz Kordecki” namalowany przez Jana Moniuszkę. Pomieszczeni to ogrzewane było najstarszym w dworze ceglanym, otynkowanym, bielonym piecem.
• Jadalnia
Z salonu przeszliśmy do jadalni, którą zdobią secesyjne meble. Po środku jadalni ustawiono rozkładany stół na 24 osoby, a przy nim obite skóra krzesła. Pod ścianą ustawiono kredens z miśnieńskim serwisem z ptaszkami.
W jadalni zobaczycie jeszcze piec, samowar z Tuły i liczne fotografie walczących w powstaniu styczniowym tarnowian.
• Gabinet – Sypialnia
W Gabinecie znajdziemy wszystko to co było potrzebne podczas przyjmowania gości. Usytuowany na środku stół z krzesłami z okresu secesji. Znajduje się tu także pochodzące z lat 50. XX w. dwuczęściowe biurko czy fotel palacza z szufladkami na fajki.
Część sypialną stanowi łóżko i stoliczek do czytania przy łóżku z połowy XIX w. całości wystroju dopełnia pokaźny kaflowy piec oraz obrazy. Zobaczymy tu portret Józefa Piłsudskiego i obraz przedstawiający rabacje chłopską w Lisiej Górze koło Tarnowa.
• Pokój profesora Michała Siedleckiego
Do pokoju Michała Siedleckiego przejdziecie bezpośrednio z gabinetu. Pokój ten został umeblowany głownie meblami z mieszkania profesora w Krakowie. Po ślubie z Ireną Wolską pokój urządzono w stylu biedermeier i empire. Będziecie mieli okazję zobaczyć tu liczne pamiątki z podróży profesora po Dalekim Wschodzie, a także pamiątki z Afryki i Indonezji.
Znajdziecie tu także togę profesora, mikroskop służący profesorowi do badań zarazka malarii oraz pamiątki po Stanisławie Siedleckim (synu Michała), który był polarnikiem.
• Sypialnia kobieca
Ten ostatni secesyjny pokój był zarazem sypialnią kobieca jak i pokojem dziecięcym. Po lewej stronie od wejścia znajduje się kącik do mycia, w prawej część pokoju znajduje się łóżko z kołyską, fotelik na biegunach i wózek dla lalek. Ścianę zdobi gobelin „Dzieci” Jana Szczepanika
Po wyjściu z dworu skierowaliśmy nasze kroki w stronę chaty i spichlerza z Dołęgi.
• Chata z Dołęgi
Pierwszy z budynków przy dworze w Dołędze to przeniesiona na teren dworski chata, pełniąca obecnie funkcję miejsca przygotowanego pod prelekcje. W sieni zorganizowano wystawę dawnych sprzętów gospodarskich, w izbie zobaczycie piękny piec, łóżko, skrzynie posagową i liczne święte obrazy.
• Spichlerz
W spichlerzu czekają na Was elementy maszyn gospodarskich oraz wozy i bryczki konne.
• Kapliczka
Kończąc zwiedzanie Dworu w Dołędze warto poświęcić chwile, aby zajrzeć do znajdującej się po przeciwnej stronie drogi kapliczki. Wzniesiona przez Marię i Aleksandra Günterów rok po ich ślubie kapliczka z figura Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej, wg. podań miała być miejscem, przy którym powstańcy styczniowi składali przysięgę.
Ten piękny, odrestaurowany Dwór w Dołędze ma naprawdę bogatą historię. W jego murach miały miejsce istotne dla naszego kraju wydarzenia i gościły w nim znamienite osobistości. Warto wybrać się do Dołęgi w słoneczny dzień, gdyż otaczający dwór park jest doskonałym miejscem na chwilę wytchnienia wśród drzew.
Więcej informacji znajdziecie pod adresem: Dwór w Dołędze
- Atrakcje, Dwory, Zabytki
- 3 sierpnia, 2019
- aw-foto
- 2 komentarzy
Ten post ma 2 komentarzy
Sɑved as a favorite, I like your website!
Yes, shure 🙂