Menu
Bazylika św. Mikołaja w Bochni
Odwiedzając Bochnię, nie sposób nie zauważyć największej i najstarszej świątyni na terenie solnego miasta – Bazyliki św. Mikołaja w Bochni. W tej XV w., wzniesionej z cegły, gotyckiej świątyni nierozerwalnie związanej z bocheńską żupą solną, znajduje się łaskami słynący obraz Matki Bożej Bocheńskiej. Jakie skarby i historie skrywa w sobie jeszcze ta bocheńska bazylika mniejsza? Sprawdźcie sami!
W centrum Bochni, w sąsiedztwie bocheńskiego rynku znajduje się pokaźnych rozmiarów ceglana konstrukcja Bazyliki św. Mikołaja w Bochni. Na placu kościelnym oprócz samej świątyni wznosi się wspaniała drewniana dzwonnica konstrukcji słupowej z XVII w. Co ciekawe, ta najstarsza i największa ze świątyń na terenie Bochni mimo swojej wieloletniej tradycji chrystianizacyjnej na terenie bocheńszczyzny dopiero od 1998 r. stała się bazyliką mniejszą, a od 2003 r. zyskała godność kolegiaty.
Dojazd i parking
Jak już wspominaliśmy Bazylika św. Mikołaja w Bochni ulokowana jest w ścisłym centrum miasta, w sąsiedztwie bocheńskiego rynku i plant salinarnych. Parafia mieści się przy ul. Plac św. Kingi 9, jednakże znalezienie w tym miejscu parkingu niejednokrotnie graniczy z cudem. Dlatego jeśli przybędziecie do Bochni własnym samochodem, warto abyście zaparkowali wzdłuż plant lub przy sąsiadujących z kościołem uliczkach.
Historia Bazyliki św. Mikołaja w Bochni
Teren zajmowany przez obecny kościół św. Mikołaja w Bochni do 1440 r zajmowała inna świątynia, zniszczona w wyniku pożaru. Obecną Bazylikę św. Mikołaja wzniesiono na miejscu poprzedniej w latach 1440 -1445. Był to gotycki, halowy kościół z trójbocznym prezbiterium. Przy prezbiterium od północy wzniesiono zakrystię oraz kaplicę, zwaną obecnie kaplica św. Kingi.
Trawiący miasto pożar w Potopu Szwedzkiego z 1655 r. znacznie uszkodził znacznie dach i sklepienia świątyni. Dzięki funduszom przekazanym przez króla Jana Kazimierza dokonano odbudowy kościoła w stylu barokowym, zakończonej już w 1665 r.
Od 1768 r. stacjonujący w Bochni konfederaci barscy uczynili starania, aby ufundować do bocheńskiej świątyni nowy ołtarz główny, który oglądać możemy po dziś dzień. Jest on dziełem snycerza i malarza religijnego Piotra Korneckiego z Gdowa, wykonanym w latach 1770 -1772. W XVIII w. dokonano kolejnej odnowy kościoła dzięki datkom z Bocheńskiej Kopalni Soli, dzięki czemu wybudowano przy kościele kaplicę Matki Bożej Różańcowej (Bocheńskiej).
XIX w. przyniósł kolejne zmiany w wyglądzie kościoła św. Mikołaja. Dobudowano do niego północną i południowa kruchtę, skarbczyk nad zakrystią i neogotycką sygnaturkę. Natomiast w latach 1901 – 1905 podjęto się regotyzacji kościoła pod kierunkiem Tadeusza Stryjeńskiego.
I tak dotarliśmy do wieku XX, w którym to kościół zyskał miano bazyliki mniejszej (czyli Bazyliki św. Mikołaja w Bochni), a w 5 lat później otrzymał miano kolegiaty.
Architektura i piękno wnętrz Bazyliki św. Mikołaja w Bochni
• Kościół z zewnątrz
Bocheńska bazylika jest przykładem typowo gotyckiego, ceglanego kościoła z późniejszymi barokowymi zmianami. XV w. gotycką fasadę kościoła podpierają dwie przypory i wieńczy szczyt schodkowy wzbogacony o blendy i fryz rombowy. Stojąc przed wejściem głównym do Bazyliki św. Mikołaja w Bochni warto zwrócić uwagę także na zapierające dech w piersiach spiżowe, rzeźbione drzwi przedstawiające od zewnątrz sceny z życia Chrystusa, natomiast od środka historie bocheńskiej bazyliki. Dach kościoła wieńczy niewielka wieżyczka. Natomiast po prawej stronie świątyni zobaczycie rekonstrukcję drewnianej dzwonnicy konstrukcji słupowej z XVII w.
• Kościół wewnątrz
Po przejściu do wnętrza przez ogromne, bogato zdobione drzwi nabieramy pewności, że w murach tejże bazyliki skrywa się coś ważnego. Monumentalna, pełna zdobień, postaci, ołtarzy i symboli Bazylika św. Mikołaja w Bochni pozwala na głębokie przezywanie spędzonych w niej chwil. Niezależnie czy chcemy podziwiać sztukę, modlić się, czy przemyśleć, jesteśmy otoczeni spokojem i wielkością tego miejsca.
− Prezbiterium
My mieliśmy okazję odwiedzić ostatnio tą świątynię z przewodnikiem, który wyczerpująco opowiadał o każdym fragmencie tego świętego miejsca, przybliżając nam liczne ciekawostki z nim, związane. Nasze zwiedzanie rozpoczęliśmy od serca kościoła św. Mikołaja – prezbiterium. Dowiedzieliśmy się, że wnętrze kościoła reprezentuje styl barokowy i rokokowy.
A także że znajdujący się w prezbiterium ołtarz główny św. Mikołaja wraz z obrazem patrona oraz 6 ołtarzy bocznych i rokokowa ambona są dziełem warsztatu Piotra Korneckiego. W prezbiterium nie sposób nie zauważyć także barokowych drewnianych, bogato zdobionych stalli poświęconym dwóm ważnym świętym – św. Janowi Chrzcicielowi (stalle lewe) oraz lokalnemu świętemu św. Stanisławowi ze Szczepanowa (prawe stalle).
− Nawa główna
Po przejściu do nawy głównej bez problemu zauważycie liczne ołtarze okalające filary i ściany świątyni. Jest tak, dlatego iż przed wiekami każde bractwo religijne czy cech rzemieślniczy chciał posiadać swój ołtarz, przy którym odprawianoby msze w ich intencji, jak również, aby pokazać pozycję danej grupy zawodowej. Obecnie w nawie głównej w kościele zobaczycie podążając od ołtarza m. in. ołtarze: Matki Bożej Szkaplerznej, Serca Jezusowego (dawny św. Anny), św. Jana Nepomucena, św. Józefa, św. Wojciecha, św. Marii Magdaleny, św. Trójcy. Ich bogactwo i zdobienia widoczne są nawet po wielu wiekach od ich ufundowania, za sprawą stopniowej konserwacji każdego z nich.
− Nawa północna (lewa)
Następnie przeszliśmy do nawy północnej, po lewej stronie Bazyliki św. Mikołaja w Bochni. Na uwagę zasługuje w tym miejscu pochodząca z średniowiecza gotycka kaplica św. Kingi oraz XV – wieczne malowidła ścienne. Zobaczycie w niej neogotycki ołtarz z obrazem tak ważnej dla bochniaków patronki górników – św. Kingi, wg. szkicu Jana Matejki, namalowany przez Władysława Rossowskiego w 1893r. Ołtarz ma formę pseudotryptyku z nieruchomymi skrzydłami.
W nawie północnej oprócz kaplicy św. Kingi możemy podziwiać ołtarz Pana Jezusa w Ogrójcu, z rzeźbionym Ogrójcem z XVII w., ołtarz św. Teresy oraz bardziej współczesny ołtarz Miłosierdzia Bożego z portretem bł. s. Faustyny Kowalskiej.
− Nawa południowa (prawa)
Dla wiernych z Bochni i okolic niewątpliwie najważniejszym miejscem w Bazylice św. Mikołaja jest jednak kaplica Matki Bożej Różańcowej (Matki Bożej Bocheńskiej) z 1778 r. Kaplica została wzniesiona na wzór kaplicy z kościoła Dominikanów, z którego obraz trafił do kościoła św. Mikołaja. Do kaplicy wejdziecie przez barokowy portal z czarnego marmuru, nad którym znajduje się malowidło ze św. Kingą wrzucająca do solnego szybu swój pierścień zaręczynowy. Według legendy to dzięki św. Kindze w Bochni odkryto złoża soli i zaczęto pierwsze w Polsce wydobycie tego białego kruszcu. Nie dziwi więc, że związani z żupnictwem mieszkańcy Bochni tak cenili swoja patronkę.
W środku kaplicy, w ołtarzu z czarnego marmuru, znajduje się cudowny obraz Matki Bożej Bocheńskiej, pochodzący z I połowy XVI w., który pierwotnie znajdował się w kościele dominikanów. Słynący łaskami obraz koronowano papieskimi koronami Piusa XI – 7 października 1934 r. Na ścianach kaplicy podziwiać możecie malowidła nawiązujące do tajemnic różańcowych.
W nawie południowej ulokowano także ołtarz Chrystusa Ukrzyżowanego z 1699 r, oraz neorenesansową tablice ku czci generała Jana Henryka Dąbrowskiego, twórcy Legionów Polskich we Włoszech, który urodził się w okolicy Bochni, w Pierzchowcu.
− Chór
Zbliżając się w stronę wyjścia warto na chwile zadrzeć w górę głowę, aby przyjrzeć się pięknym malowidłom ze świętymi zdobiącym sufit nawy głównej, jak również, aby spojrzeć na chór muzyczny w Bazylice św. Mikołaja w Bochni. Na chórze znajdują się późnobarokowe organy z II poł. XVIII w. obecnie instrument posiada 20 głosów, dwa manuały i pedał oraz mechaniczna trakturę.
Oprowadzający nas po Bazylice św. Mikołaja przewodnik wspomniał także iż w skarbcu bazyliki przechowywane są drogocenne relikwie Krzyża Świętego, liczne zabytkowe kielichy, pacyfikały (przedmioty liturgiczne) i ornaty z XVI – XVII w.
Powiemy Wam szczerze, że wielokrotnie byliśmy uprzednio w bocheńskiej bazylice, dobrze nam znanej, gdyż mieszkamy w jej okolicy. Jednakże podczas wizyty w trakcie trwającego we wrześniu „Weekendu z zabytkami powiatu bocheńskiego” zyskaliśmy bogatą wiedzę na temat samej świątyni jak i naszego miasta. Polecamy Wam zapoznać się z historią tego pięknego bocheńskiego kościoła, abyście podobnie jak my z zainteresowaniem napawali oczy zgromadzonymi w jego murach zabytkami.
Więcej informacji znajdziecie pod adresem: Bazylika św. Mikołaja w Bochni
- Atrakcje, Bochnia, Miejsca sakralne, Zabytki
- 12 stycznia, 2020
- aw-foto
- Brak komentarzy